KADINLARIN ÇALIŞMA HAYATINDA KARŞILAŞTIKLARI CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİ İLE DEPRESYON-ANKSİYETE VE STRES ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17477713Anahtar Kelimeler:
kadın, depresyon, anksiyete, stres, cinsiyet eşitsizliğiÖzet
Bu araştırmanın amacı, Kadınların çalışma hayatında cinsiyet eşitsizliği ve depresyon, anksiyete ve stres arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli ve amaçlı (kasti) örnekleme modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evreni Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Türkiye’de kamu ve özel sektör farketmeksizin 18 yaş ve üzeri çalışan kadınları kapsamaktadır Veriler, Demografik ve Toplumsal Köken Özellikleri Formu, Katılımcı Bilgilendirme ve Aydınlatılmış Onam Formu, Çalışma Hayatında Cinsiyet Eşitsizliği Ölçeği ve Depresyon-Anksiyete-Stres Ölçeği (DASS-42) ile toplanmıştır. Araştırma bulguları, Kadınların Çalışma Hayatında Cinsiyet Eşitsizliği Ölçeği puanlarının Depresyon, Anksiyete ve Stres düzeylerini anlamlı ve pozitif yönde yordadığını ortaya koymaktadır. Bu sonuçlar doğrultusunda, kadınların çalışma hayatında cinsiyet eşitsizliğinin depresyon, anksiyete ve stres düzeylerine etkilerini azaltmaya yönelik çeşitli eğitimler ve farkındalık adına seminerler önerilebilir.
Referanslar
Akkaş, İ. (2019). Cinsiyet ve Toplumsal Cinsiyet Kavramları Çerçevesinde Ortaya Çıkan Toplumsal Cinsiyet Ayrımcılığı. Ekev Akademi Dergisi, 97-118.
Akoğlan, M. K. (1996). Konaklama endüstrisinde kadının konumu. Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, 7, 16-23.
Akpınar, T. (2005). Ab işgücü piyasasında cinsiyet ayrımcılığının boyutları ve ortadan kaldırmaya yönelik çabalar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi.
Aksoy, N. (2018). Türkiye’de kadın istihdamının belirleyicileri (Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Ana Bilim Dalı.
Altan, Ş., Ersöz, A., 1994. Kadının Çifte Yükümlülüğü. Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı. Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü, ss : 26-27.
Amerikan Psikiyatri Birliği, DSM-5 Görev Gücü. (2013). Zihinsel bozuklukların tanı ve istatistik el kitabı: DSM-5™ (5. baskı). Amerikan Psikiyatri Yayıncılık, Inc. https://doi.org/10.1176/appi.books.9780890425596.
Ansal, H. (1996). Teknolojik Gelişmelerin Sanayide Kadın İstihdamına Etkileri: Türk Tekstil ve Elektronik Sanayilerinde Teknolojik Değişim ve Kadın İstihdamı. Ankara: T.C.Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü.
Aydemir, S. (2019). Toplumsal Cinsiyet Eşitliğine Duyarlı Medya Okuryazarlığı Eğitiminin Öğretmen Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Eşitliğine İlişkin Tutumlarına Etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Aydın, K. B. (2010). Stresle başa çıkma. (2. Baskı). (U. Öner, Ed.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Berrios, G. E. (1996) Anxiety and cognate disorders. Cambridge University Press.
Blau, F. D., & Kahn, L. M. (2017). The gender wage gap: Extent, trends, and explanations. Journal of Economic Literature, 55(3), 789-865.
Blau, F. D., Kahn, L. M., & Papps, K. L. (2019). The Gender Pay Gap: Have Women Gone as Far as They Can? ILR Press. https://doi.org/10.7330/9781501739672.
Butcher, J. N., Mineka, S. & Hooley, J. M. (2013). Anormal psikoloji (Çev. Okhan Gündüz). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
Connell, R. W. (1998). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Toplum, Kişi ve Cinsel Politika. (1. Basım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Çelik, A. (2018). Çalışma hayatında kadınların karşılaştığı engeller ve çözüm önerileri. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 47(1), 45-60. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1315450.
Çelikten, M., 2004. Okul Müdürü Koltuğundaki Kadınlar: Kayseri İli Örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 17, ss: 91-118.
Çevik, A., Volkan V., D. (1993). Depresyonun Psikodinamik Etiyolojisi. Depresyon Monografları Serisi 2: 109-22.
Dingeç, E. (2010). Osmanlı toplumunda kadınların üretime katkıları. History Studies, 2(1).
Dirik, N. (2016). Türkiye’de kadın istihdamının önündeki engellerin aşılmasında girişimciliğin önemi ve kamu istihdam kurumlarının rolü (Uzmanlık tezi). Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü.
Doğan, B. B., & Kaya, M. (2014). TRC2 bölgesinde kadın istihdamı sorunları ve çözüm önerileri. International Journal of Social and Economic Sciences, 4(2), 91-106.
Durmuş, Ö. (2020). 2000-2018 yılları arasında genç işsizlik çerçevesinde kadınların payının değerlendirilmesi: Türkiye örneği (Doctoral dissertation). Bursa Uludağ University.
Duruoğlu, Tuba (2007). ”Emek Piyasasında Cinsiyet Ücret Ayrımı: Bursa Organize Sanayi Bölgesinde Bir Araştırma”. İletişim kuram ve araştırma dergisi. Sayı: 24: 61 – 76.
Elson, D.,Pearson, R., 1981. Nimble Fingers Make Cheap Workers: An Analysis of Women‟s Employment in Third World Export Manufacturing. Feminist Review, Vol 7, s 19.
Eroğlu, F. ve İrdem, Ş. (2016). Toplumsal Cinsiyet Ayrımcılığı ve Yönetim Kademelerindeki Yansımaları. Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, 3(2), 11-35.
Eyüpoğlu, A., Özer, ġ., Tanrıöver, H., 1988. Kentli Kadınların Çalışma Koşulları ve Çalışma Yaşamını Terk Nedenleri. 20. Yüzyılın Sonunda Kadınlar ve Gelecek. Ankara: Todaie Yayınları.Gerni, M., 2001. Yönetimde Kadınlar. İstanbul: Beta Yayınları.
Giray, F., & Aydın, E. (2019). Toplumsal cinsiyete dayalı ekonomik ayrımcılık. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 38(1), 25-57.
Işık E., Işık U., Taner Y.(2013), Çoçuk, Ergen, Erişkin ve Yaşlılarda Depresif ve Bipolar Bozukluklar; Ziraat Gurup Matbaacılık, Ankara.
İleri, Ü. (2016) “Sosyal Politikalarda Kadın ve Cinsiyet Ayrımcılığı İle İlgili Başlıca Uluslararası ve Ulusal Hukuki Düzenlemeler”, HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 5(12), 128-153.
Kahraman, Dinç Özlem (2010). “Kadınların Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi. Cilt: 3. Sayı: 1: 30 – 35.
Karamustafalıoğlu, O. ve Yumrukçal, H. (2011). Depresyon ve anksiyete bozuklukları. Şişli Eftal Hastanesi Tıp Bülteni, 45, 68-71.
Kasa, H., & Alptekin, D. D. V. (2015). Türkiye’de kadın işgücünün büyümeye etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 18(1), 1-24.
Klasen, S., & Langen, M. (2020). Gender Equality and Economic Growth: The Role of Women in the Labor Market. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780429292477.
Kocacık, F. ve Gökkaya, V. B. (2005) “Türkiye’de Çalışan Kadınlar ve Sorunları”, C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 195-219.
Köroğlu E. (1997). Psikiyatri Temel Kitabı 1. cilt. Ankara: Hekimler Yayın Birliğİ, 389-428.
Kymlicka, W. (2006). Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş, (Çev. E. Kılıç), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Kuzgun, Y. ve Sevim, A. S. (2004). Kadınların Çalışmasına Karşı Tutum ve Dini Yönelim Arasındaki İlişki. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37 (1), 14-27.
Newbury-Birch, D., & Kamali, F. (2001). Psychological stress, anxiety, depression, job satisfaction, and personality characteristics in preregistration house officers. Postgraduate Medical Journal, 77(904), 109-111.
Olcay İmamoğlu, E. (1991). Aile İçinde Kadın-Erkek Rolleri. Türk Aile Ansiklopedisi, 3, 832-835.
Olchanski, N., McInnis Myers, M., Halseth, M., Cyr, P. L., Bockstedt, L., Goss, T. F., & Howland, R. H. (2013). The economic burden of treatment-resistant depression. Clinical therapeutics, 35(4), 512-522.
Özen, Ş., 1998. Türkiye’de Kadın ve Erkek Yöneticilerin Yönetim Tarzı Açısından Farklılaşması ve Eril Erkek Dişil Kadın Varsayımının Geçerliliği. 20. Yüzyılın Sonunda Kadınlar ve Gelecek, Ankara: TODAIE Yayınları.
Parlaktuna, İ. (2010). Türkiye'de Cinsiyete Dayali Mesleki Ayrimciligin Analizi/Analysis of Gender-Based Occupational Discrimination in Turkey. Ege Akademik Bakis, 10(4), 1217.
Peker, A. E., & Kubar, Y. (2012). Türkiye’de kırsal kesimde kadın istihdamına genel bir bakış. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 173-188.
Püsküllüoğlu, A. (1995). Türkçe sözlük. Yapı Kredi Yayınları.
Richards D. Prevalence and clinical course of depression: a review. Clin Psychol Rev. 2011;31(7):1117-25.
Seaward, B. L. (2012). Managing Stress Principles and Strategies For Health and Well Being, Seventh Edition, Canada, UK: Published by Jones and Barlett Learning,
Türkçapar, M., H. (2018). Klinik Uygulamada Bilişsel-Davranışçı Terapi: Depresyon. İstanbul: Epsilon Yayınevi, 1. Baskı.
UN Women. (2011). Kadının güçlenmesi prensipleri: Eşitlik için iş dünyasıyla işbirliği. Birleşmiş Milletler Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlenmesi Birimi.
UN Women. (2016). Gender Equality Training Manual. https://www.unwomen.org/en/digitallibrary/publications/2016/11/genderequality-training-manual.
Yoltay, D. (2020). Türkiye’de kadın istihdamının ekonomik büyüme içerisindeki yeri: Kadınların eğitim durumu ile istihdama katılımları arasındaki ilişkinin ekonometrik analizi (Yüksek Lisans Tezi). Bandırma.
World Bank. (2009). Global economic prospects. https://www.worldbank.org.
World Economic Forum. (2020). The global gender gap report 2020. World Economic Forum. Retrieved from https://www.weforum.org/reports/gender-gap-2020-report-100-years-pay-equality.
World Health Organization (WHO) Consultation (1996). Violence Against Women. Geneva. 96.27
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Şadiye ÜNAL, Meryem KARAAZİZ

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
