KADIN SAĞLIĞINA YÖNELİK KÜRESEL BİR PERSPEKTİF: K-ORTALAMALAR KÜMELEME ANALİZİ


Özet Görüntüleme: 5 / PDF İndirme: 7

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.15108776%20

Anahtar Kelimeler:

Kadın sağlığı, küresel sağlık, K-ortalamalar kümeleme, sosyodemografik faktörler, sağlık politikaları.

Özet

Kadın sağlığının küresel düzeyde değerlendirilmesi, toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri, sosyoekonomik dinamikler ve sağlık politikalarının etkinliğini anlamak açısından kritik öneme sahiptir. Bu çalışma, K-ortalamalar kümeleme analizi kullanarak farklı ülkelerdeki kadın sağlığı göstergelerini karşılaştırmayı ve benzer profillere sahip ülkeleri gruplandırmayı amaçlamaktadır.

Çalışmada, Dünya Bankası’nın sağladığı verilerden kadın sağlığına ilişkin kriterler kullanılmıştır. K-ortalama (k-means) kümeleme yöntemi kullanılarak, ülkeler sağlık göstergelerine göre C1 ve C2 kategorilerine ayrılmıştır. C1 ülkeleri genellikle gelişmekte olan veya az gelişmiş ülkeler olup, sağlık altyapısındaki eksiklikler ve sosyoekonomik eşitsizliklerden etkilenmektedir. C2 ülkeleri ise yüksek yaşam standartlarına ve güçlü sağlık sistemlerine sahip gelişmiş veya hızla gelişmekte olan ülkelerden oluşmaktadır. Araştırmanın sonuçları, kadın sağlığının iyileştirilmesi için politika yapıcıların dikkat etmesi gereken temel faktörleri vurgulamaktadır. Elde edilen bulgular, sağlık politikalarının geliştirilmesine ve küresel sağlık eşitsizliklerinin azaltılmasına yönelik öneriler sunmaktadır.

Referanslar

Açıkgöz, A., Çehreli, R. K. S. A. N., & Ellidokuz, H. L. Y. A. (2011). Women's Knowledge and Attitude About Cancer And The Behaviour For Early Diagnosis Procedures.

Berkman, L. F., Kawachi, I., & Glymour, M. M. (2014). Social epidemiology. Oxford University Press.

Deaton, A. (2013). The Great Escape: Health, Wealth, and the Origins of Inequality. Princeton University Press.

Everitt, B. S., Landau, S., Leese, M., & Stahl, D. (2011). Cluster analysis. John Wiley & Sons.

Gwatkin, D. R., Rutstein, S., Johnson, K., Suliman, E., Wagstaff, A., & Amouzou, A. (2007). Socio-economic differences in health, nutrition, and population within developing countries. The World Bank.

Hastie, T., Tibshirani, R., & Friedman, J. (2009). The elements of statistical learning. Springer.

Hekim, M. & Orhan, U. (2011). Subtractive Approach to fuzzy c-means clustering method.

International Monetary Fund (IMF). (2022). World Economic Outlook. IMF Publications.

Jha, P., Ramasundarahettige, C., Landsman, V., Rostron, B., Thun, M., Anderson, R. N., & Peto, R. (2015). 21st-century hazards of smoking and benefits of cessation in the United States. New England Journal of Medicine, 368(4), 341-350.

Kassambara, A. (2017). Practical Guide to Cluster Analysis in R. STHDA.

Ketchen, D. J., & Shook, C. L. (1996). The application of cluster analysis in strategic management research: An analysis and critique. Strategic Management Journal, 17(6), 441-458.

Lloyd, S. (1982). Least squares quantization in PCM. IEEE Transactions on Information Theory, 28(2), 129-137.

MacQueen, J. (1967). Some methods for classification and analysis of multivariate observations. Proceedings of the Fifth Berkeley Symposium on Mathematical Statistics and Probability, 1(14), 281-297.

Marmot, M. (2015). The health gap: The challenge of an unequal world. Bloomsbury Publishing.

Organization for Economic Co-operation and Development (OECD). (2022). Economic Development Report. OECD Publishing.

Sen, G., & Östlin, P. (2008). Gender inequity in health: Why it exists and how we can change it. Global Public Health, 3(1), 1-12.

Sünbül, A. (2019). Kadın Sağlığını Etkileyen Faktörler: Kocagür Örneği.

UN Women. (2021). Gender Equality in Health and Development. United Nations Women.

UNDP. (2021). Human Development Report 2021. United Nations.

United Nations Development Programme (UNDP). (2020). Human Development Report. UNDP Publications.

United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO). (2021). Global Education Monitoring Report. UNESCO Publishing.

WHO. (2019). Trends in Maternal Mortality 2000 to 2017. World Health Organization.

World Bank. (2021). World Development Indicators. World Bank Group.

World Health Organization (WHO). (2021). Global Health Statistics Report. WHO Publications.

World Health Organization. (2019). Global status report on alcohol and health 2018. WHO Press.

World Health Organization. (2020). Women’s health and well-being: Progress and challenges. WHO Press.

Yılmaz, M., Seki, Z., Gürler, H., & Selda Çifçi, E. (2010). Evaluation of Risk Factors of Breast Cancer in Women Employees in A University.

İndir

Yayınlanmış

2025-03-30

Nasıl Atıf Yapılır

TEKİNARSLAN, M. (2025). KADIN SAĞLIĞINA YÖNELİK KÜRESEL BİR PERSPEKTİF: K-ORTALAMALAR KÜMELEME ANALİZİ. Türk Dünyası Kadın Araştırmaları Dergisi, 4(6), 22–31. https://doi.org/10.5281/zenodo.15108776