OSMANLI TOPLUMUNDA KADINLARIN EVLİLİK KARARLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER (17. Yüzyılın Başlarından 18. Yüzyılın Sonlarına)
Özet Görüntüleme: 116
/ 
PDF İndirme: 41
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10850781%20Özet
Evlilik, aykırı durumlar olmadığı sürece yaşam boyu sürdürmek için kurulan bir birlikteliktir. Ancak bu birlikteliği gerçekleştirme yolunda çiftler birçok etkiye maruz kalabilmektedirler. İçinde bulunulan toplumun hukuk kralları, kültür ve zihniyet yapısı kişinin davranış ve tutumlarına sirayet eder. Dolayısıyla eş seçmek veya aile kurmak isteyen birey de kendisini etkileyen faktörlere göre tutumlar sergilerler. Söz konusu faktörler zamana, mekâna ve kişiye göre değişiklik gösterebilmektedir. Bu çalışmada Osmanlı Devleti’nde17. ve 18. yüzyıllarda kadınların evlilik kararlarını etkileyen faktörlerin neler olduğu sorusuna cevap aranacaktır. Bu etkiler tespit edildikten sonra bunların dayanak noktası belirlenmeye çalışılacaktır. Osmanlı toplumunda kadınların evlilik kararlarını hangi şartlar altında gerçekleştirdikleri onların toplum içerisindeki konumlarını anlayabilmek açısından son derece mühim bir mevzudur. Evlilik kararı, kadının ve erkeğin seçme hakkına sahip olmaları gereken en özel alandır. Hal böyle olsa da kadınlar, evlilik kararında bazı etkenlere maruz kalabilmişlerdir. Bu nedenle Osmanlı’nın çeşitli bölgelerindeki örnekler üzerinden bu konu analiz edilerek söz konusu faktörler belirlenmek istenmiştir. Amaç, tespit edilen örnekler doğrultusunda Osmanlı Devleti’nde kadının kendi iradesi ile evlilik kararı verip vermediği konusuna ışık tutmaktır. Burada öncelikle üzerinde durulan husus, kadınların bu haklarına hangi durumlarda riayet edilip edilmediğidir. Böylece Osmanlı kadınını farklı açılardan değerlendirerek onların yaşamlarına yönelik farklı kesitler sunulacak bu da Osmanlı kadınının daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayabilecektir
Referanslar
ARŞİV KAYNAKLARI
Gaziantep Şer’îyye Sicil Defteri No. 53, 56, 59, 66, 69, 73, 75, 78, 79, 82, 90, 103, 123, 127.
ARAŞTIRMA KAYNAKLAR
Akyüz, Vecdi (1989). “Akraba”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 2/285-287. TDV Yayınları, İstanbul.
Atar, Fahrettin (2007). “Nikâh”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 33/112-117. TDV Yayınları, İstanbul.
Aydın, M. Âkif (1989). “Aile”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 2/196-200. TDV Yayınları, İstanbul.
Aydın, M. Âkif (2018). Osmanlı Aile Hukuku, Klasik Yayınları, İstanbul
Bardakoğlu, Ali (1992). “Buluğ”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 6/413-414. TDV Yayınları, İstanbul.
Bilmen, Ömer Nasuhi (1988). Hukukı İslâmiyye ve Istılahat-ı Fıkhiyye Kamusı I, II, V, VI. Bilmen Yayınevi, İstanbul.
Budak, Ö.M. (2022). Osmanlı Mahkemelerine Yansıyan Kadın Boşanma Davaları. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(3): 1412-1428.
Cin, Halil (1974). İslâm ve Osmanlı Hukukunda Evlenme. Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara
Cin, Halil-Akgündüz, Ahmed (2017). Türk Hukuk Tarihi. Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul.
Donuk, Abdulkadir (1982). “Çeşitli Topluluklarda ve Eski Türklerde Aile”. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi 33 :147-168.
Dönmez, İbrahim Kafî (2011). “Temyiz”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 40/437-439, TDV Yayınları, İstanbul.
Ekinci, Ekrem Buğra (2021). Osmanlı Hukuku, Arı Sanat Yayınevi, İstanbul.
Güleç, Hasan (2010). “Şigâr”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 39/142-143. TDV Yayınları, İstanbul.
Güvenç, Bozkurt (1993). “Geleneklerden Kalıntılar: Başlık, Berdel, Kız Kaçırma, Kuma ve Amca-Kızı Evliliği”. Kadın Araştırmaları Dergisi 1:43-48.
Karaman, Hayreddin (2019). Ana Hatlarıyla İslâm Hukuku/2 . Ensar Yayınları, İstanbul.
Karaman, Hayreddin (1989). İslâm Hukuk Tarihi. Nesil Yayınları, İstanbul.
Ögel, Bahaeddin (1981). Büyük Hun İmparatorluğu Tarihi 1. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
Ögel, Bahaeddin (2020). Dünden Bugüne Türk Kültürünün Gelişme Çağları. Türk Dünyası Araştırma Vakfı Yayınları, İstanbul.
Öğüt, Salim (2003). “Mahrem”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 27/388-389. TDV Yayınları, Ankara.
Savaş, Saim (1992). “Fetva ve Şer’yye Sicillerine Göre Ailenin Teşekkülü ve Dağılması”. Sosyo-Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi 2. 504-547. T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları, Ankara.
Söylemez, Faruk (2018). “Anadolu’daki Konar Göçer Aşiretlerde Orta Asya Türk İzleri”, Osmanlı Araştırmaları-2 Doğu ve Batı Türklüğünün Ortak Tarihî Devirleri ve Münasebetleri. ed. Alaatin Aköz vd. 225-238. Palet Yayınları, Konya.
Yıldırım, Mehmet Zahit (2015). “Osmanlı Kültüründe Kızların Erken Nikahlandırılması Meselesi: Darende’den Bir Örnek”, I. Uluslar arası Türk Kültürü Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri, ed. Hüseyin Gönel, 279-289, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Yayınları, Nevşehir.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Türk Dünyası Kadın Araştırmaları dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
