TÜRKİYE’DE KADINA YÖNELİK ŞİDDETTİN İLETİŞİMSEL BOYUTUNUN MEDYA HABERLERİNDE YERALIŞI

Özet

Dünya genelinde yaygın bir problem olan şiddet kültürel, sosyal ve siyasal bir sorun olarak kendi göstermeye devam etmektedir. Kadına yönelik şiddet alanında yapılan çalışmalara bakıldığında geleneksel toplum ve eril kültür odaklı olduğu dikkat çekmektedir. Çağdaş toplumlarda da kadına yönelik şiddettin oldukça yaygın olduğu görülmektedir. Bu bağlamda bu çalışmada özellikle kadına yönelik şiddet kavramı söylemsel bazda analiz edilecektir. Kadına yönelik şiddettin kültürel ve sosyal boyutu, kadının içinde bulunduğu toplumun cinsiyetçi bakış açısıyla ne kadar bağlantılı olduğu gösterilmeye çalışılacaktır. Türkiye’de kadına yönelik şiddet olaylarına bakıldığında şiddete maruz kalan kadınların şiddet karşısında genellikle çaresiz kaldıkları görülmektedir. Ayrıca şiddet karşısında ne yapacağını bilmeyen kadınlar şiddetle sürekli olarak yüzleşmek zorunda kalmaktadır. Kadına yönelik şiddet haberlerinin genellikle; eş, sevgili, baba ve erkek kardeş zincirlemesi ile sürmekte olduğu dikkat çekmektedir. Aile içi şiddet olgusu ise; baba, oğul, ağabey, kardeş, kayın valide, elti, kayınbaba, kayın birader ve öteki akrabalar ile sürdüğü görülmektedir. Türkiye’de medya da hemen hemen her gün birkaç farklı kadına yönelik şiddet haberi ile karşılaşmaktayız. Bu haberler cinayet ve saldırıları detayları ile birlikte aktarmaktadır. Araştırmalar, Türkiye’de her üç kadından birinin fiziksel veya cinsel şiddete uğramış olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda, kadına yönelik şiddetin boyutlarının anlaşılması, Türkiye özelinde kadına yönelik şiddetin toplumsal cinsiyet eşitsizliğine dayalı yönlerinin analiz edilmesini gerekli kılmaktadır. Bunun yanı sıra ulusal ve uluslararası yasal düzenlemelerin değerlendirilmesi ve şiddetin farklı toplumlardaki görünümlerine dair karşılaştırmalar da oldukça önem kazanıyor.

Kavramsal düzlemde bakıldığında şiddetin kişinin fiziksel varlığına ve kişiliğine olan saldırı bağlamında yok edici bir içerik taşıdığı görülmektedir. Şiddete uğrayan kişinin fiziksel ve ruhsal sağlığı derinden etkilenmektedir. Bu durum kısır bir döngü olarak devam etmektedir. Bu nedenle bu çalışmada siyasal iletişim açısından medyada yer alan kadına yönelik şiddet haberleri söylem analizi yöntemi ile incelenecektir. Medya da yer alan kadına yönelik şiddet haberlerinde kullanılan dilin içerdiği kavramlar “geleneksel”, “siyasal” ve “erillik” çerçevesinde analize tabi tutulacaktır. Bu haberlerde kullanılan haber dilinde en fazla hangi kavramların kullanıldığı ve kullanılan bu kavramların kültürel göndergelerine dikkat çekilecektir. Kullanılan kavramlar grafiklerle gösterilecektir.