SULTAN RAEV’İN GÜNEŞİ TUTAN ÇOCUK HİKAYESİNDE KADIN

Özet

Kadının toplum içerisindeki yeri ve hakları günümüzün önde gelen sorunu ve araştırma konularından biridir. Ataerkil toplum yapısının kurulmasından sonra kadının statüsünün gittikçe düştüğü batı kaynaklı çalışmalarda belirtilmektedir. Özellikle batı medeniyetinde, orta çağda daha da kötüye giden bu durum sanayileşme sonrasında elde edilen bilimsel başarılar dünya görüşü veya algısındaki gelişmelere rağmen eşitliğe ulaşılamamış olunması, feminist hareketin başlamasında temel sebep olarak karşımıza çıkar. Odağı insan olan edebiyatın da bu durumdan etkilenmemesi imkansızdır. Eleştiri çalışmaları günümüzde eleştirmenin cinsiyeti veya yazarın cinsiyetinde bir kısıtlamaya gitmemektedir. Çalışmamızda Kırgız Edebiyatı’nın erkek yazarlarından Sultan Raev’in Güneşi Tutan Çocuk isimli uzun hikayesi örneklem olarak alınmıştır. Bir hikâyeden beklenenden daha fazla karakterin bulunması örneklem olarak seçimde etkili olmuştur. Hikâyede olaylar Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği döneminde bir köyde geçmektedir. Hikâye toplumun alıştığı sistemden, kültüründen farklı bir yapıya sahip yeni bir sisteme uyum sırasında yaşadığı problemleri ele almaktadır. Basıt ve Mital isimli karakterlerin merkezinde olduğu bir olay örgüsü ile güneşi tutan çocuk merkezli ikinci olay örgüsü birleştirilerek girift bir yapı oluşturulmuştur. Her ne kadar toplumsal değişim tartışılsa da bu kadar çok karaktere sahip hikâye aynı zamanda çok sayıda kadın karakter de içermektedir. Ancak çalışmamızın odak noktası olan kadın karakterler daha çok ikinci olay örgüsü içerisindedirler. Dolayısıyla onların içerisinde olduğu olay örgüsü çalışmada merkez olmuştur. Kadın karakterler incelemesi üç aşamada içerisinde yapılmıştır. İlk aşamada; kadın karakterlerin eserdeki durumları merkezinde farklı açılardan bakarak tasniflemeler sunulmuştur. İkinci aşamada ise; kadın karakterlerin eser içerisinde varlıkları tutum ve davranışları vesilesiyle irdelenerek durumları ortaya çıkartılmıştır. Sonraki aşamada ise kadın karakterler hakkında ortaya çıkartılan bilgilerin tutarlılıkları, hikâyenin kurgusu ile ilişkileri çerçevesinde tartışılarak “Güneş Tutan Çocuk” hikâyesinde kadın karakterlerin durumu tartışılmıştır.