SULTAN RAEV’İN GÜNEŞİ TUTAN ÇOCUK HİKAYESİNDE KADIN


Özet Görüntüleme: 559 / PDF İndirme: 319

Yazarlar

  • Ercan YÜCEL Gaziantep Üniversitesi

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7472432

Özet

Kadının toplum içerisindeki yeri ve hakları günümüzün önde gelen sorunu ve araştırma konularından biridir. Ataerkil toplum yapısının kurulmasından sonra kadının statüsünün gittikçe düştüğü batı kaynaklı çalışmalarda belirtilmektedir. Özellikle batı medeniyetinde, orta çağda daha da kötüye giden bu durum sanayileşme sonrasında elde edilen bilimsel başarılar dünya görüşü veya algısındaki gelişmelere rağmen eşitliğe ulaşılamamış olunması, feminist hareketin başlamasında temel sebep olarak karşımıza çıkar. Odağı insan olan edebiyatın da bu durumdan etkilenmemesi imkansızdır. Eleştiri çalışmaları günümüzde eleştirmenin cinsiyeti veya yazarın cinsiyetinde bir kısıtlamaya gitmemektedir. Çalışmamızda Kırgız Edebiyatı’nın erkek yazarlarından Sultan Raev’in Güneşi Tutan Çocuk isimli uzun hikayesi örneklem olarak alınmıştır. Bir hikâyeden beklenenden daha fazla karakterin bulunması örneklem olarak seçimde etkili olmuştur. Hikâyede olaylar Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği döneminde bir köyde geçmektedir. Hikâye toplumun alıştığı sistemden, kültüründen farklı bir yapıya sahip yeni bir sisteme uyum sırasında yaşadığı problemleri ele almaktadır. Basıt ve Mital isimli karakterlerin merkezinde olduğu bir olay örgüsü ile güneşi tutan çocuk merkezli ikinci olay örgüsü birleştirilerek girift bir yapı oluşturulmuştur. Her ne kadar toplumsal değişim tartışılsa da bu kadar çok karaktere sahip hikâye aynı zamanda çok sayıda kadın karakter de içermektedir. Ancak çalışmamızın odak noktası olan kadın karakterler daha çok ikinci olay örgüsü içerisindedirler. Dolayısıyla onların içerisinde olduğu olay örgüsü çalışmada merkez olmuştur. Kadın karakterler incelemesi üç aşamada içerisinde yapılmıştır. İlk aşamada; kadın karakterlerin eserdeki durumları merkezinde farklı açılardan bakarak tasniflemeler sunulmuştur. İkinci aşamada ise; kadın karakterlerin eser içerisinde varlıkları tutum ve davranışları vesilesiyle irdelenerek durumları ortaya çıkartılmıştır. Sonraki aşamada ise kadın karakterler hakkında ortaya çıkartılan bilgilerin tutarlılıkları, hikâyenin kurgusu ile ilişkileri çerçevesinde tartışılarak “Güneş Tutan Çocuk” hikâyesinde kadın karakterlerin durumu tartışılmıştır.

Referanslar

Abdurrahman, Varis. “Türklerin Ad Koyma Gelenekleri Üzerine Bir İnceleme”, Milli Folklor, 16/61 (2004), 124-133

Dion, Kenneth L. “Names, Identity, and Self”. Names: A Journal of Onomastics 34/4 (1983), 245-257 https://doi.org/10.1179/nam.1983.31.4.245

Humm, Maggie. Feminist edebiyat eleştirisi, İstanbul: Say, 2002

İltaş, Hayat Deniz. Sultan Raev’in Tımarhane Adlı Eserinde Alegori. Ege Üniversitesi: Sosyal bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2022

Jeshion, Robin. “The Significance of Names”. Mind and Language 24/4 (2009), 370-403. https://doi.org/10.1111/j.1468-0017.2009.01367.x

Raev, Sultan. Haftanın Beşinci Günü. Ankara: Bengü, 2011

Söylemez, Orhan. “Hakikati Yeterince Savunmak: Sultan Rayev”. Turkish Studies 6/3 (2011), 93-99.

Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) https://www.turksoy.org/genel-sekreter Erişim: 10 Aralık 2022.

Uysal, İ.N. “Adlar ve Ad Verme Geleneği Üzerine Bir Araştırma: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Örneği”. Atatürk Üniversitesi Türkiyat araştırmaları Enstitüsü Dergisi 60 (2017), 687-704.

İndir

Yayınlanmış

2022-12-22

Nasıl Atıf Yapılır

YÜCEL, E. (2022). SULTAN RAEV’İN GÜNEŞİ TUTAN ÇOCUK HİKAYESİNDE KADIN. Türk Dünyası Kadın Araştırmaları Dergisi, 1(1), 1–13. https://doi.org/10.5281/zenodo.7472432